BOUWMETHODEN & ONDERBOUW

BOUWMETHODEN & ONDERBOUW

Stel u bent voornemens om een bouwproject te (laten) realiseren. Dan zijn er vele factoren waarmee u in het voortraject al rekening kunt houden. Eén daarvan is de methode van het bouwen, ook wel de bouwmethode genoemd. Vaak is het zo dat u de bouwmethode afstemt op het ontwerp dat u voor ogen heeft. Adviseurs zoals de architect en de constructeur kunnen u hierin adviseren. Los daarvan zal de (toekomstige) aannemer zijn inspraak hierin willen hebben, of u kiest voor een aannemer die specifiek werkzaam is binnen die bouwmethode. In de regel is aan bepaalde bouwdelen, bijvoorbeeld en met name de fundering (ook wel onderbouw), al een bouwmethode toegekend. Om die reden zullen wij in dit artikel niet verder ingaan op de fundering dan onderstaand is beschreven. Daarnaast is dit artikel veelal toegespitst op de bouwmethode voor een woning.

Het wil niet zeggen dat een ander type onderbouw niet mogelijk is; neem bijvoorbeeld een houten berging. Dit bouwwerk is licht van gewicht. Om die reden worden dergelijke bouwwerken vaak op een houten ringbalk, eventueel in combinatie met houten palen, gerealiseerd. Over het algemeen wordt de fundering wel geconstrueerd in beton. Dit heeft ook te maken met duurzaamheid, levensduur etc. Een inschatting maken van het type onderbouw is vaak niet eenvoudig. Wel zijn hierover een aantal veralgemeniseerde regels te vinden:

• bekijk het fundament van (relevante) bouwwerken in de omgeving
• raadpleeg eventueel het DINOloket voor informatie over uitgevoerde sonderingen (grondboringen) bij u in de omgeving
• grote, relatief lichte, bouwwerken zoals loodsen zijn vaak gefundeerd op een (vaak verdicht) zandbed met al dan niet een funderingsbalk rondom (ook ter voorkoming van vorst)
  • één betonvloer (voorzien van dilataties) wordt gestort op een zandbed met daaronder een plastic folie zodat het gewicht evenredig wordt verdeeld
• zwaardere bouwwerken, bijvoorbeeld een gebouw met meerdere verdiepingen, worden vaak gefundeerd op een betonnen fundering in combinatie met gestorte betonnen palen, of indien mogelijk ingeheide palen
• woningen worden afhankelijk van de locatie als volgt gefundeerd:
  • betonnen funderingsbalk met betonnen heipalen (in welke vorm dan ook)
  • verdicht zandbed eventueel met aangebracht puin, in combinatie met een funderingsbalk én betonvloer gestort op het zand
  • verdicht zandbed eventueel met aangebracht puin, in combinatie met een funderingsbalk én vooraf vervaardigde (prefab) vloer
• lichte bijgebouwen kunnen worden gefundeerd op houten ringbalken eventueel in combinatie met houten palen, zie voorgaand voorbeeld aangaande de houten berging

Uiteraard zijn nog meer vuistregels beschikbaar. Wilt u een woning (laten) realiseren dan zult u vaak te maken krijgen met een betonnen funderingsbalk al dan niet met heipalen. Reden voor het toepassen van een funderingsbalk is ten eerste het overbrengen van het gewicht van de bovenbouw op de palen én daarnaast de functie die deze heeft als vorstkering. De onderzijde van de funderingsbalk (of isolatie) zit vaak op 600 mm onder het maaiveld (grondpeil na realiseren bouwwerk).

Bouwmethoden (bovenbouw)

In principe is de bovenbouw vaak afhankelijk van het ontwerp waar u voor kiest. In vele gevallen zijn meerdere bouwmethoden mogelijk én is het vaak het kostenplaatje in combinatie met de planning die voor u de doorslag zal geven. Het is niet zo dat per definitie één type bouwmethode altijd goedkoper is, sterker nog het kan juist beter (of goedkoper) zijn om methoden te combineren. Denk bijvoorbeeld aan een onderbouw van beton/kalkzandsteen in combinatie met een (lichtere) bovenbouw van hout-skelet-bouw (verder HSB). Afhankelijk van uw wensen, bijvoorbeeld grote ruimtes, kan een staalconstructie de overweging waard zijn.

De bouwmethode is van toepassing op het dragend casco – de ruwbouw – van de woning. De gevelbekleding, isolatie etc. staan hier verder los van. In feite kunt u de gevelbekleding, isolatie etc. veelal bij iedere bouwmethode toepassen. Dat wil niet zeggen dat het in bepaalde gevallen niet verstandig is om te kiezen voor een specifieke bouwmethode indien u een type afwerking overweegt.

In de regel zijn dit de bouwmethoden waarmee u te maken kunt krijgen:

1. kalkzandsteen
2. beton
3. hout-skelet-bouw (HSB)
4. staalconstructie

In een komend blog zullen wij deze bouwmethoden steeds specifiek behandelen. Deze factoren zijn onder meer van invloed op de keuze van de bouwmethode(s):

• Snelheid van het bouwen (planning), hoe snel kan de woning bijvoorbeeld wind- en waterdicht zijn?
• Mogelijkheid tot wijzigingen tijdens het bouwproces, neem bijvoorbeeld wijzigen van wandcontactdozen e.d.
• Vooraf vervaardigd (prefab) of in het werk maken
• Beschikbare ruimte
• Het afwerkingsniveau – Gevelafwerking, isolatie etc.
• Te maken overspanningen
• Kostenplaatje
• Brandwerendheid
• Luchtdichtheid
• Draagkracht én andere constructieve aspecten
• Toekomstbestendigheid (wijziging van bestemming in de toekomst)
• Bouwfysische aspecten

Zoals te zien is de keuze voor de bouwmethode afhankelijk van vele factoren. U zult wellicht niet meteen over ieder van deze factoren een beslissing kunnen maken. Binnenkort zullen wij deze bouwmethoden specifiek behandelen. Houd onze blogpagina goed in de gaten of schrijf u in om deze berichten automatisch te ontvangen. U heeft na het lezen van die blogs waarschijnlijk een goed beeld van de mogelijkheden, de voor- en nadelen van iedere bouwmethode. Mogelijk kunt u op basis daarvan al een keuze maken of een uw ontwerp een bepaalde richting meegeven.

In vele gevallen zult u bij de bouw van een woning keuze maken uit deze bouwmethoden (of een combinatie daarvan):

• Kalkzandsteen = in het werk, iets langere ruwbouw, grotere mogelijkheid tot wijzigingen tijdens het bouwproces, minder voorbereidingstijd én goed luchtdichtingsniveau
• Beton = vaak prefab, snel bouwen, géén (of weinig) mogelijkheid tot wijzigingen tijdens het bouwproces, kosten vergelijkbaar met kalkzandsteen én goed luchtdichtingsniveau
• Hout-skelet-bouw = prefab of in het werk, goede mogelijkheid tot luchtdichting, lichte constructie én grotere mogelijkheid tot wijzigingen tijdens het bouwproces

De onderbouw zal, zoals eerder aangegeven, vaak bestaan uit een betonnen fundering al dan niet met heipalen. De meeste standaard nieuwbouwwoningen zijn opgebouwd met betonnen of kalkzandsteen binnenspouwblad in combinatie met een vooraf vervaardigde betonnen verdiepingsvloer(en). De kap is meestal een vooraf vervaardigde houten scharnierkap. Uiteraard zijn hierin vele mogelijkheden. De ontwikkelaar maakt, vaak in samenspraak met de aannemer, de keuze hieruit.